Αρχαιολογικά ευρήματα αποκάλυψαν πριν από ένα χρόνο ότι οι άνθρωποι φιλιόντουσαν (ως ρομαντική επαφή) πριν από τουλάχιστον 4,5 χιλιάδες έτη. Ερευνητική ομάδα αποφάσισε να αναζητήσει τις ρίζες του φιλιού ανιχνεύοντας αυτή την οικεία συμπεριφορά στο γενεαλογικό δέντρο των πρωτευόντων. Η μελέτη παρουσιάζει ενδείξεις ότι τα μεγάλα είδη πιθήκων φιλιόντουσαν πριν από 20 εκατ. έτη ενώ στη συνέχεια φιλία έδιναν τα αρχέγονα είδη ανθρώπων αλλά και οι Νεάντερταλ.
Το φιλί εμφανίζεται σε διάφορα ζώα, αλλά αποτελεί εξελικτικό γρίφο: φαίνεται να έχει υψηλούς κινδύνους, όπως τη μετάδοση ασθενειών, χωρίς να προσφέρει προφανές αναπαραγωγικό ή άλλο πλεονέκτημα επιβίωσης. Παρόλο που το φιλί έχει πολιτισμική και συναισθηματική σημασία σε πολλές ανθρώπινες κοινωνίες η επιστημονική κοινότητα είχε δώσει ελάχιστη προσοχή στην εξελικτική του ιστορία.
Στη νέα μελέτη οι ερευνητές πραγματοποίησαν την πρώτη προσπάθεια ανασύστασης της εξελικτικής ιστορίας του φιλιού χρησιμοποιώντας μια ειδική προσέγγιση βασισμένη στο γενεαλογικό δέντρο των πρωτευόντων. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το φιλί είναι ένα αρχαίο γνώρισμα στους μεγάλους πιθήκους, εξελισσόμενο στον κοινό τους πρόγονο πριν από 21,5 – 16,9 εκατομμύρια χρόνια. Το φιλί διατηρήθηκε στην πορεία της εξέλιξης και εξακολουθεί να υπάρχει στους περισσότερους μεγάλους πιθήκους.
Οι Νεάντερταλ και τα ειδικά δεδομένα
Η ομάδα διαπίστωσε επίσης ότι οι εξαφανισμένοι συγγενείς μας, οι Νεάντερταλ, πιθανότατα φιλούσαν κι αυτοί. Αυτό το εύρημα, μαζί με προηγούμενες μελέτες που δείχνουν ότι άνθρωποι και Νεάντερταλ μοιράζονταν στοματικά μικρόβια (μέσω ανταλλαγής σάλιου) και γενετικό υλικό (μέσω διασταύρωσης), υποδηλώνει ισχυρά ότι άνθρωποι και Νεάντερταλ φιλιούνταν μεταξύ τους.
«Είναι η πρώτη φορά που κάποιος εξετάζει το φιλί μέσα από ένα ευρύ εξελικτικό πρίσμα. Τα ευρήματά μας προστίθενται σε ένα αυξανόμενο έργο που αναδεικνύει την αξιοσημείωτη ποικιλία των σεξουαλικών συμπεριφορών που εμφανίζουν τα συγγενικά μας πρωτεύοντα είδη» λέει η Δρ. Ματίλντα Μπρίντλ κύρια συγγραφέας και εξελικτική βιολόγος στο Τμήμα Βιολογίας της Οξφόρδης.
Για να πραγματοποιήσει τις αναλύσεις, η ομάδα έπρεπε πρώτα να ορίσει τι αποτελεί φιλί. Αυτό ήταν δύσκολο επειδή πολλές συμπεριφορές στόμα με στόμα μοιάζουν με φιλί. Καθώς οι ερευνητές ερευνούσαν το φιλί σε διαφορετικά είδη, ο ορισμός έπρεπε να είναι εφαρμόσιμος σε ένα ευρύ φάσμα ζώων. Ως εκ τούτου, όρισαν το φιλί ως μη επιθετική επαφή στόμα με στόμα που δεν περιλαμβάνει μεταφορά τροφής.
Οι παρατηρήσεις φιλιών
Αφού καθιέρωσαν τον ορισμό οι ερευνητές συνέλεξαν δεδομένα από τη βιβλιογραφία για το ποια σύγχρονα είδη πρωτευόντων έχουν παρατηρηθεί να φιλιούνται, εστιάζοντας στις ομάδες πιθήκων και ανθρωποειδών που εξελίχθηκαν στην Αφρική, την Ευρώπη και την Ασία. Σε αυτά περιλαμβάνονται χιμπατζήδες, μπονόμπο και ουρακοτάγκοι, όλοι τους παρατηρημένοι να φιλιούνται.
Στη συνέχεια εκτέλεσαν φυλογενετική ανάλυση, αντιμετωπίζοντας το φιλί ως «χαρακτηριστικό» και χαρτογραφώντας το στο γενεαλογικό δέντρο των πρωτευόντων. Χρησιμοποίησαν μια στατιστική προσέγγιση (ονομαζόμενη Bayesian μοντελοποίηση) για να προσομοιώσουν διαφορετικά εξελικτικά σενάρια στα κλαδιά του δέντρου, ώστε να εκτιμήσουν την πιθανότητα ότι διαφορετικοί πρόγονοι ασχολούνταν επίσης με το φιλί. Το μοντέλο εκτελέστηκε 10 εκατομμύρια φορές για να δώσει ισχυρές στατιστικές εκτιμήσεις.
«Με το να ενσωματώσουμε την εξελικτική βιολογία με συμπεριφορικά δεδομένα, μπορούμε να κάνουμε εύλογες εκτιμήσεις για χαρακτηριστικά που δεν απολιθώνονται, όπως το φιλί. Αυτό μας επιτρέπει να μελετούμε κοινωνικές συμπεριφορές τόσο σε σύγχρονα όσο και σε εξαφανισμένα είδη» είπε ο καθηγητής Στιούαρτ Γουέστ συν-συγγραφέας και Καθηγητής Εξελικτικής Βιολογίας.
Παρόλο που οι ερευνητές προειδοποιούν ότι τα υπάρχοντα δεδομένα είναι περιορισμένα, ιδίως εκτός των μεγάλων πιθήκων, η μελέτη προσφέρει ένα πλαίσιο για μελλοντική έρευνα και έναν τρόπο στους επιστήμονες που ασχολούνται με τα πρωτεύοντα να καταγράφουν συμπεριφορές φιλιού σε διάφορα ζώα με έναν συνεπή ορισμό.
«Αν και το φιλί μπορεί να φαίνεται σαν μια συνηθισμένη ή καθολική συμπεριφορά, έχει τεκμηριωθεί μόνο στο 46% των ανθρώπινων πολιτισμών. Οι κοινωνικοί κανόνες και τα συμφραζόμενα διαφέρουν ευρέως μεταξύ των κοινωνιών, εγείροντας το ερώτημα του αν το φιλί είναι μια εξελιγμένη συμπεριφορά ή πολιτισμική επινόηση. Αυτή είναι η πρώτη προσπάθεια προσέγγισης αυτού του ερωτήματος» αναφέρει η Κάθριν Τάλμποτ συν-συγγραφέας και Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Κολέγιο Ψυχολογίας του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Φλόριντα.
Naftemporiki.gr
