Συνεχίζονται και θεσμικά πλέον οι αντιδράσεις από τους μικροζυθοποιούς ενάντια στον νέο κανονισμό για το Ελληνικό Σήμα Ζύθου, ο οποίος βρίσκεται σε διαβούλευση ώς τις 31 Αυγούστου.
Μετά τις δηλώσεις και συνεντεύξεις (βλ. «Εφ.Συν.» 30/7 και 18/8) ο Σύνδεσμος Μικρών Ανεξάρτητων Ζυθοποιών Ελλάδας (ΣΜΑΖΕ) κατέθεσε και επισήμως τη θέση του, ζητώντας να αποσυρθεί το σχέδιο κανονισμού και να ξεκινήσει διάλογος από μηδενική βάση. Προειδοποιεί ότι η εφαρμογή του κανονισμού ως έχει «θα προκαλούσε καταστροφικές συνέπειες για το σύνολο των μικρών ανεξάρτητων ζυθοποιών ελληνικών συμφερόντων» και ότι ανοίγει την κερκόπορτα για την «ελληνοποίηση» σημάτων που παράγονται από παραρτήματα πολυεθνικών.
Σύμφωνα με τον κανονισμό, η χρήση ελληνικού σήματος απονέμεται από τη Γενική Διεύθυνση του Χημείου του Κράτους, εφόσον ελεγχθεί ότι όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, από τη ζυθοποίηση ώς την εμφιάλωση, πραγματοποιούνται σε εγκαταστάσεις εντός των ορίων της ελληνικής επικράτειας. Ο ΣΜΑΖΕ υποστηρίζει ότι τα κριτήρια αυτά είναι ελλιπή, αφού «επιτρέπουν την απονομή ελληνικού σήματος ακόμη και στις αλλοδαπές ζυθοποιίες που δραστηριοποιούνται μέσω των θυγατρικών τους στην Ελλάδα, αποκρύπτοντας το γεγονός ότι ο τελικός δικαιούχος (ultimate beneficiary) των σημάτων τους εδρεύει στο εξωτερικό».
Ο Σύνδεσμος, που ως σωματείο εκπροσωπεί 32 ελληνικές ζυθοποιίες σε όλη την επικράτεια, κάνει λόγο για την πρακτική του «craftwashing» [από τη χειροποίητη-παραδοσιακή μπίρα (craft) και το «ξέπλυμα» ή «πλυντήριο»]. O νεολογισμός παραπέμπει σε αμφιλεγόμενες εταιρικές πρακτικές, όπως το greenwashing (ή «πράσινο ξέπλυμα»), όταν μεγάλες επιχειρήσεις προβάλλουν ένα οικολογικό προσωπείο για να εξωραΐσουν τη δημόσια εικόνα τους. Αντίστοιχα το craftwashing, σύμφωνα με τον ΣΜΑΖΕ, υφίσταται όταν «οι πολυεθνικές ζυθοποιίες προωθούν στην αγορά σήματα μπίρας συνδεδεμένα με τις τοπικές κοινωνίες και άλλα συνήθη χαρακτηριστικά μικροζυθοποιίας».
Πράγματι, τα τελευταία χρόνια μεγάλες ζυθοποιίες εμπλουτίζουν το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων τους με ετικέτες είτε από τοπικές ζυθοποιίες είτε από ιστορικά ελληνικά σήματα, μέσω εξαγορών ή συνεργασιών. Οι μεγάλες ζυθοποιίες από την πλευρά τους υποστηρίζουν ότι έτσι ενισχύουν την ελληνική επιχειρηματικότητα, επενδύοντας στην έννοια του «locality», της τοπικότητας, ενώ ενίοτε συνδυάζουν το λανσάρισμα των προϊόντων τους με δράσεις που «επιστρέφουν αξία» στην κοινότητα (π.χ. χορηγίες, πάρκα τσέπης σε γειτονιές). Αντίθετα, οι μικροζυθοποιοί κάνουν λόγο για «παραπλανητική πρακτική» που δημιουργεί σύγχυση στον καταναλωτή.
Η απονομή Ελληνικού Σήματος Ζύθου σε ετικέτες που παράγονται από εταιρείες με την έδρα του τελικού δικαιούχου στο εξωτερικό «θα έχει βέβαιο αποτέλεσμα την απόλυτη ταύτιση των πολυεθνικών προϊόντων με τα προϊόντα των ανεξάρτητων ελληνικών μικροζυθοποιιών στα μάτια των Ελλήνων καταναλωτών», υποστηρίζει ο ΣΜΑΖΕ. «Μια τέτοια εξέλιξη θα επέφερε δυσμενέστατες συνέπειες στο σύνολο των επιχειρήσεών μας καθώς και των τοπικών κοινωνιών όπου δραστηριοποιούμαστε, αφού θα έθετε σε σοβαρό και άμεσο κίνδυνο τη βιωσιμότητά μας», συνεχίζουν.
Φορέας απονομής
Σε δήλωσή του στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του ΣΜΑΖΕ Χρήστος Δημτσούδης, διευθύνων σύμβουλος της Ζυθοποιίας Μακεδονίας-Θράκης, σημειώνει ότι με τον προωθούμενο κανονισμό «οποιαδήποτε εταιρεία κατέχει άδεια παραγωγής ζύθου στην Ελλάδα μπορεί να αιτηθεί το συγκεκριμένο σήμα», καθώς «δεν υπάρχουν και δεν μπορούν να υπάρξουν κριτήρια, όπως η ελληνικότητα των πρώτων υλών που εφαρμόζεται για παράδειγμα στο γάλα». Ο ΣΜΑΖΕ επιμένει ότι για την απονομή του ελληνικού σήματος πρέπει να συνεκτιμάται «η ιδιοκτησιακή σύνθεση ή η ιδιαίτερη σχέση των επιχειρήσεων αυτών που φέρονται ως εδρεύουσες στην ελληνική επικράτεια με άλλες επιχειρήσεις της αλλοδαπής» και να αποκλείονται αυτόματα επιχειρήσεις που συνδέονται με πολυεθνικές.
Επιπλέον προτείνει ο φορέας απονομής και ελέγχου του σήματος να μην είναι η Γενική Διεύθυνση του Χημείου του Κράτους, αλλά η Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης, στο οποίο τηρείται το Ηλεκτρονικό Μητρώο Ελληνικών Προϊόντων-Υπηρεσιών. Μέχρι τώρα οι δυο μεγαλύτερες ελληνικές ζυθοποιίες που συνδέονται με εταιρείες του εξωτερικού δεν έχουν συμμετάσχει επισήμως στον διάλογο για το Ελληνικό Σήμα Ζύθου.
Σε προηγούμενη επιστολή της στην «Εφ.Συν.» η Αθηναϊκή Ζυθοποιία τονίζει ότι η συζήτηση πρέπει να επικεντρωθεί στο «πώς μπορεί να σηματοδοτείται η θετική επίδραση που έχει στην ελληνική οικονομία η παραγωγή του προϊόντος στην Ελλάδα, ιδανικά από ντόπιες πρώτες ύλες, και όχι το “διαβατήριο” του μετόχου». Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία χρησιμοποιεί βύνη από ελληνικό κριθάρι, όπως άλλωστε και η Ζυθοποιία Μακεδονίας-Θράκης και όσοι προμηθεύονται από αυτήν, ωστόσο πολλές ζυθοποιίες αναγκάζονται να εισάγουν βύνη, αφού δεν καλύπτονται οι ανάγκες της ελληνικής αγοράς.
https://www.efsyn.gr/oikonomia/elliniki-oikonomia/356106_antidraseis-gia-elliniko-sima-zythoy
